Schaduw

Hoe kneed ik een stukje tekst over een verpletterende verkiezingsuitslag? Niemand vraagt het me maar de letters roepen en staan elkaar te verdringen achter een denkbeeldige dichte deur in mijn hoofd. Dus vooruit maar. Stukje bij beetje komt er een opening. Weet ik wel wat ik doe? Als ik thuis de deur op een kier zet, hoop ik dat de huisspin de hint snapt, en verdwijnt. Maar wat komt er binnen? De hele familie spin! Zal je altijd zien. Bovendien roept iedereen thuis: DEUR  DICHT! Want buiten is het koud en guur.  Ook zijn  er zijn meer voorbeelden uit het recente verleden waarbij een kier geen goed idee was. Dat gaat tochten. Dan moet je isoleren. Wie dat anno nu nog niet weet...                                                                                                       

Helaas, het is al mis,  De letterfontein heeft de opening gevonden en is los.

Nu de rook om ons hoofd wat is verdwenen zien we de brokken, blijven er wat steekwoorden hangen en geven we ieder vanuit eigen denkraam betekenis aan mogelijke gevolgen.  Bij de eerste signalen van de grote verschuiving moest ik vechten tegen de aandrang om alle kanalen uit te zetten en naar bed te gaan met als verklaring: 'Ik doe niet meer mee'. Maar dat was helemaal niet aan mij, bleek gisteren. Bovendien zou niemand het merken omdat ik geen speler in het veld ben maar slechts lid van de bevolking dat knarsetandend op de tribune het allemaal aanziet. Je kunt zulke dingen beter overlaten aan iemand uit de politiek die er (zo chic!) wél een draai aan gegeven heeft met de woorden: 'We pakken een andere rol'. En zo kom je overal mee weg.

En waarom wilde iedereen over zijn eigen schaduw heen springen? De één na de andere lijsttrekker bezigde die uitdrukking. Allemaal in een wanhopige poging nog iets heel te houden van de eigen koers?  Gisteren toen even de zon scheen heb ik geoefend met schaduwspringen. Niet gelukt natuurlijk maar ik had het kunnen weten want schaduwen overwin je niet zomaar. Kortgeleden bereikte ons in familiekring een filmpje van een kleine jongen die na zijn middagslaapje zijn evenbeeld op de muur ontdekte. Hij zwaaide ernaar. De schim groette op dezelfde manier terug. Hij probeerde de persoon tegenover hem weg te wuiven (dat zie je bewindslieden ook graag doen bij blokkades op hun ondoorgrondelijke gangen) maar nee hoor, de peuter tegenover hem bleef hangen. Heen en weer rennen in een ledikantje om aan het beeld te ontsnappen had ook geen effect. Hopelijk is de uitwerking van dit alles niet een voorbode van een tijd waarin monsters moeten worden verjaagd. Want dat is evenals gedoe met schaduwen, laat staan eroverheen springen, vermoedelijk een onbegonnen werk. Dat leert ons dus de geschiedenis in het kleine en het grote.

Maar ze gingen toch luisteren naar wat het volk zou zeggen? Nou, wat zeur je dan? Waarom moet ik ineens denken aan hoe we vroeger maatschappijleer hadden op school. Heb ik niet opgelet bij het hoofdstuk staatsinrichting? De vraag stellen is hem beantwoorden denk ik. En bovendien staat de theorie vaak haaks op de praktijk en pakt alles net wat anders uit dan oorspronkelijke bedoelingen van wat een democratie wil heten. Wat is trouwens de definitie van 'volk' dat behalve 'menigte' ook een licht denigrerende klank gaat krijgen als de leidende poppetjes vooral bezig zijn met de allernieuwste bestuurscultuur en de massa (ook zo'n mooie omschrijving) mogelijk ervaren wordt als een lastige vlieg die zijn aanwezigheid maar blijft bewijzen door om je hoofd te gaan zoemen. Je kan de deur op een kier zetten in de ijdele hoop dat die wegvliegt. Idee? Maar dan komt er misschien wat anders weer binnen. Of moeten we leren dealen met de schaduwen op de muur. die ontstaan zijn als gevolgen van kiesgedrag sinds de meest recente geschiedenis? Dat lijkt me een hele grote sprong in het diepe.

Veel geblaat (bonus)

Het verhaal over Fiona kreeg een staartje. Schapen hebben die aanhangsels ook maar heel imposant is dat deel van hun lichaam niet. Fiona's verhaal wordt dat echter meer en meer, wat mij weer verplicht om de geschiedschrijving weer een zetje te geven. Dat is zo flauw van ontwikkelingen. Je volgt ze op de voet maar ze vertellen je nooit wanneer het klaar is.

The  heart of the matter: Fiona is ondergedoken! Je verwacht zoiets niet van een schaap dat eerder maar één ding kon, maar het is een feit.  De dierenbescherming die haar eerst liet staan, is  in hevige verontwaardiging uitgebarsten over het feit dat Fiona nu zo gevierd is. En ik heb een beetje de indruk dat dat nou ook weer niet de bedoeling is omdat de credits van de redding zijn verschoven naar de boer die het voortouw nam. Nu ineens is de dierenbescherming bang dat Fiona teveel aandacht gaat krijgen. Dat kan zo'n schaap dat nooit op de bühne is geweest natuurlijk nooit aan! Al die roem; ze gaat een bezienswaardigheid worden,. Arm schaap; ze gaat geaaid worden, het zoveelste trauma. En straks ligt ze op de divan bij de schapenfluisteraar en blijkt dat ze door gered te worden zichzelf niet heeft kunnen zijn. Wat een zorgen! Maar boer Cammy en consorten staken een stokje voor al dat overbeschermende gezeur en vervolgens is  Fiona onvindbaar en heeft ze bewakers. Hé, schaap Veronica, heb je daarvan terug?

Stel hè, ik zeg maar wat, maar blijkbaar zijn de wonderen de wereld nog niet uit en wie weet maakt Fiona het nog bonter. Stel, ze heeft nu immers aan een publieke functie geroken. Niet elders onder de betutteling van de dierenbescherming van haar land, maar vanuit een safe-house. Stel, straks wordt ze gevraagd voor talkshows, krijgt ze een merchandise-label, beland ze in het kabinet, wordt ze premier, spreekt ze volle zalen toe over reddingen zonder protocol, Stel hè, dat de ontwikkelingen, als we ze toch moeten bijbenen, elkaar in hoog tempo opvolgen... Zou het mogelijk zijn dat het tij dan keert? Dat we ons daardoor geroepen gaan voelen om zonder voorwaarden levens te redden en met de nodige zorg (maar niet méér) er een goed vervolg aan geven? Wat zou dat mooi zijn! Misschien droomt Fiona er wel van, dat ze als ervaringsdeskundige zich kan inzetten ten voorbeeld van alle schape-zusjes met behoefte aan een warme stal. Dan gaat ze hen wijzen op eigen regie en empowerment om zich te ontworstelen aan alles wat ook maar even ruikt naar misstanden in de schapenzorg. Vervolgens wordt deze geschiedenis beschreven in een autobiografie: 'Het schaap over de dam'. Alle schaapjes op het droge en de royalties naar een goed doel. Bij deze is het schrijfseizoen geopend! 

Veel geblaat

Toen onze Nederlandse schrijfster Annie M.G. Schmidt zich liet inspireren door een fictief schaapbeest dat veel van de karaktertrekken van de schrijfster zelf herbergde, schreef zij versjes over een kuddedier met een vrije geest met als titel: Het schaap Veronica. Die reed in de tram, ging op bezoek, zat met een papegaai in de trein en deed nog veel dingen meer die we zelf ook graag hadden bedacht. Maar helaas was Annie ons voor en heeft zij de credits helemaal zelf verdiend. Veronica dartelde door het leven en had veel volgers. Daarvoor was ze dan ook een kuddedier. Een gezellig soort tante Pollewop, al werd zíj dan weer door iemand anders zwart op wit in het leven geroepen. De auteurs hebben het maar druk met alle personages. Onbevreesd stortte Veronica zich in diverse avonturen en je gúnde haar zo, dat het goed zou aflopen. Het boekje is uit, we leven inmiddels in 2023 te midden van een hoop geblaat in de wereld. Hopelijk is de gunfactor  nog niet uitgewerkt want er zijn een boel schepsels die er wel wat van kunnen gebruiken. Die worden teruggeduwd, of gewoon vergeten...

Wie had kunnen vermoeden dat afgelopen weekend wéér een schaap in de belangstelling zou staan. Een schaap dat vast zat. Ook dit schaap wordt beroemd, wat ik je zeg! Niet omdat ze in de tram reed, of een papegaai met zich mee droeg. En op bezoek gaan was er ook niet bij want ze kon met geen mogelijkheid wegkomen. Stap naar links... Kiezelstenen! Rechts dan..? Zelfde verhaal. Achter haar een grote rotsformatie en voor haar de zee en Annie de schrijfster had haar in dat geval een zwemdiploma laten halen want de fictieve versie kwam overal mee weg!  Denk je even in wat de situatie geweest moest zijn voor déze krullebol. Hoewel ook een kuddedier stond ze daar in haar eentje wat voor zich uit te blaten en niemand in de buurt. Een trauma! Je zou het geen mens gunnen, laat staan een schepsel op vier poten. En die had geen keus want staan was haar daginvulling. Als een roepende in de woestijn maar dan in Schotland, dus wellicht wat natter van omgeving, moet ze zich schor hebben geblaat en compleet kierewiet hebben verlangd naar het einde of sowieso een einde als ze had geweten wat dat had beduid. Bèh! Zielig!

Maar zelfs daar in onherbergzame gebieden was er hoop want daar kwam een groep kajakkers langsgevaren. Een ruig stuk wereld vraagt om stoere sportmensen die links, rechts, uitslaan, elkaar in het Schots toeroepen: 'Zo gaat ie goed, zo gaat ie beter, alweer een centime....Huh?

Bèèèh....

Peddels inhouden. 'Wat was dat? Wie zegt daar iets?' 

Niet dat iemand van hen daar een beest verwachtte, dat een eindje parallel mee hobbelde. Zelfs het monster van Lochness niet. Dit zag er ook niet uit als zodanig maar het was wel een verrassing. Met de belofte terug te komen werd er voortgekajakt. Zo'n belofte kan je misschien beter niet uitspreken als het geen garantie is voor goede afloop. Maar goed, we zeggen zovéél. Niemand die er van je loze beloften afweet! Eén kajakster kon er in de avond niet van slapen. Kwam terug. Nog steeds dat schaap. Zou ze het koud hebben? Wat denk je zelf als je twee jaar niet geschoren bent? Kajakster begon een petitie om het schaap te redden. 52.000 handtekeningen opgehaald. Geen enkele gestrande vluchteling brengt het zover. Daar tekent niemand voor. Wel voor een schaap dus en dat geeft te denken en de hoop groeit. Echter, na het zeer gemeend krabbelen van je initialen kabbelt jouw leven voort. Zo gaat dat bij mensen én bij schapen. Want zelfs de lange lel met namen resulteerde niet in het redden van de schaapachtige op dat strand met al twee jaar hetzelfde uitzicht. 'Ongelooflijk complex en vol gevaren' heette het cancelen van een reddingsactie van de Schotse dierenorganisatie. Ik vraag me af waarvoor die organisatie dán bedoeld is. Zouden ze eerst de protocollenmap hebben bestudeerd met paragrafen om eerst uit te zoeken hoe een beest zover komt, of recht op redding heeft?  En weer dringt zich de gelijkenis  met andere reddingsacties aan me op, die over mensen gaat die níet op het strand zijn gebleven, ook geen zwemdiploma bezaten maar toch de drang hadden om ergens over te steken...

Dan de Schotse boer Cammy W. maar. Misschien zei hij wel: 'Wát nou gevaarlijk!' of: 'Dat beest blaat zich z'n eigen nog een beroerte!' In ieder geval moest er een eind komen aan de situatie.  Hij zocht een lier en een aantal collega's. Samen stonden ze op de rotsen aan het strand en hesen de grote baal wol (in twee jaar geen schaar doorheen geweest!) op pootjes naar boven. '' Hey..up-ah" (of zoiets) zullen ze geroepen  hebben. En: 'Poeh, poeh...' misschien. Al zal dat wel anders hebben geklonken want in onze taal klinkt zoiets anders dan in ruige gebieden. Daar stond het schaap dan! Wie was de eigenaar? Niemand om een declaratie bij in te dienen? En hier stopt de vergelijking met andere behoeftigen want de Schotse boer maalde blijkbaar niet om papiertjes, risicovergoeding en beslisbomen: 'Wat te doen met een schaap dat twee jaar aan het strand heeft gelegen, profiterend van de gelegenheden en dure vierkante meters?' 

Hulde aan Cammy.

Inmiddels is het beest kilo's lichter want eindelijk is ze geschoren, in een schoon hooibed gelegd en is haar gevraagd of ze nog een klacht wilde indienen. En men gaf  haar een naam. Het schaap Fiona -zoals haar personage en geschiedenis de wereld zal ingaan- staat, wat mij betreft, bekend als een verpersoonlijkte aanklacht van wat in onze wereld niet wordt gered.  Wat moet er terecht komen van de rest van de kudde? Of zijn er nog heel veel roependen in de woestijn?

 

Voorpret

 Omdat de dag begon met een verjaardag kwamen we halverwege de middag lichtelijk ontwend aan structuur weer thuis. Voldoende tijd om nog wat te doen, te weinig om het ook echt uit te willen voeren. Of het had te maken met gebrek aan zin. 'Als je geen zin hebt, moet je zin maken, jahaaa!', Maar zelfs daartoe ontbrak de motivatie dus we lummelden er heerlijk op los. De lucht was vol van de regen die nog komen zou. Voordat het schip met zure appels zou komen bedacht ik nog een onnutte boodschap en stapte op de fiets. Misschien beleefde ik nog wat in het dorp.

Aangekomen bij de winkel, ofwel graailoods met blauwe letters aarzelde ik. Zeker, er is van alles te halen, ik ben er zelf ook zeer bedreven in en het kost allemaal geen drol maar de rest van ons dorp liep er ook. Dat wil zeggen: Veel vrouwen. Vrouwen met kinderen die helemaal niet willen winkelen en vrouwen die wilden dat ze hun kroost hadden thuisgelaten omdat ze dreinden om dingen die hen geen goed zouden doen. Mannen liepen er ook. Achter hun vrouw aan, achter het kind aan, in de weg lopend van mensen met doelgerichte lijstjes in de hand en over het algemeen balend, schatte ik in, na wat gezichten te hebben gelezen. Eéntje kwam er ook voor uit. Hij zag zijn lief al bij de kassa staan terwijl hij -mokte hij verongelijkt- naar haar aan het zoeken was. 

''Waarom loop je iedere keer van mij weg?"

"Ik loop niet weg, ik zie van alles en moet dit lijstje bij langs"

"Nou, dat is toch weglopen ?" (een volhouder)

"Stel je niet aan, dat doe ik niet om die reden maar gewoon om dingen te pakken, jij hebt zelf nog niks voor elkaar"

Nu kwam hij pas echt op stoom. Steeds vijf centimeter verder schuifelend richting de kassa zag hij kennelijk geen enkele reden een pauze te houden in de tirade "Weglopen is weglopen. En ik stá daar maar. Zo niet chill -sorry, ik schoot bijna in de lach. Waarom zou het leven in de winkel die staat van bewustzijn moeten bereiken?- En dat voor pákjesavond! Om te kotsen, en dan moet ik er zeker ook nog een gedicht bij voorlezen. Dit is echt de allerlaatste keer dat ik met je mee ga of sowieso aan die onzin mee doe. Wát zeg ik, je moeder heeft het weer fijn voor elkaar met het feest en je ziet me niet staan en je zegt niet waar je bent. En ik zeg je..."

"Wat heeft mijn moeder er nou weer mee te maken? Even wachten, hoor, ben aan het pinnen... Ja, je gaat nooit meer met me mee. Lijkt me heerlijk!" 

.... 

Gedachtig aan hun heerlijk avondje volgende maand, genoot ik bij voorbaat al  met volle teugen, Bijna zou ik smeken om erbij uitgenodigd te worden. Ja sorry, maar als het je zó in de schoot geworpen wordt, is dat onvermijdelijk. Bovendien werd ik gedwongen mee te genieten van het gesprek, maar ook dát is niet louter ellende. Bedenken waar je je niet mee hoeft bezig te houden is fantastisch. Probeer het maar eens. Al die bekvechtende stellen deren je niet. Noch hun redenen om zich niet in te houden of de inhoud van alle ellende. Niet op jouw bordje. Het levert wel een hoop input op, en tegen alle lotgenotes die hun eigen lijstje én dat van hun teerbeminde moeten regelen zou ik zeggen:  Vrouwen, laat iedereen thuis, als het ook maar even kan. Zet uw man bij de buren, uw moeder buiten bij de fiets, oh nee, de regen barstte net los, dan maar in de auto,  de kinderen voor een tekenfilm of gebruik uw eigen fantasie. Wat dénken ze wel!?

Hopelijk zijn ook uw gedichten minstens even snijdend als de inhoud van uw gesprekken aan de kassa. Eén keer per jaar kunt u de mopperaar die eigenlijk niet mee wilde, terugbetalen door legaal zwart op wit los te gaan. Koop iets onnodigs. Een pen  of een gummetje, het maakt niet uit zolang er maar een gedicht over kan gaan. Laat u zich de kans niet ontnemen. Kost nog minder dan de drol in een winkel waar iedereen op dezelfde tijd wil zijn. Of juist niet!

Stormachtig

 

Wat kan je schrijven over wind? De Hollandse weerkaart blijkt vandaag onderverdeeld door een verticale kleurverdeling die weercodes dekt in Oranje-geel-groen. Het was net of het Hollandse rood-wit-blauw tijdelijk vervangen werd door een andere vlag. Natuurlijk heb ik nog even opgezocht met welk land we de nieuwe kleuren in precies dezelfde volgorde delen maar vond er niet één. Guinea kwam dichtbij maar het oranje gedeelte kwam nogal tomaat-rood over, en als je kleur wil  bekennen moet je niet gaan marchanderen. Bovendien wil ik via een paar sprongetjes over op een heel ander onderwerp.

Wijzelf wonen op de weerkaart van vandaag in groen en worden dus amper bereikt door de gramschap van wind Ciaran. Hoe je dat uit wil spreken laat ik aan je zelf want morgen is deze plaatselijke bijna-orkaan alweer geluwd. Dan lijkt me evenals bij doorzaniken over vlaggen de zoektocht naar de juiste klank een oneconomische manier van omgaan met en focussen op een item. Nou weet ik wel wat wind kan aanrichten want we leven in het Noord-Oosten van ons land en normaal waait het hier ALTIJD harder dan strikt noodzakelijk dus verklaar me niet voor ongevoelig als ik ook eens mazzel heb. Een paar maanden geleden moest ik nog een tuinbank oprapen die omgeklapt was. Wat zeg ik? In onze streek  hebben we verstand van alle soorten tegenwind.

Wat hebben we? Een vlag, hard geraas en geblaas en een landstreek. Elke week bereikt ons ook nog eens uit steeds dezelfde richting een natuurverschijnsel met gedrag dat uit álle windstreken afkomstig is. We proberen met zandzakken, dichte deuren en enige uitroepen de schade te beperken. Dit verschijnsel als miniverpersoonlijking van wervelstormen is onze kleinzoon, verrukkelijk samenraapsel van alle weers(on)gesteldheden bij elkaar. Hij is watervlug. Lachen, huilen, stampvoeten; alles in één bui. Zo snel als ie bij ons aanwaait, gebeuren er bijzondere dingen. In een ommezien zien alle ruimtes eruit alsof er in één grote hoos alles door elkaar is gewaaid. En zoals je de klok gelijk zetten kan op zijn komst, weet je daarna zeker dat je leesbril overal kan liggen, de kraan boven het fonteintje van de toiletruimte een eigen leven heeft geleid, de bloemen die nog wel mooi rechtop stonden, achteloos ter zijde zijn geworpen en zo kan ik wel doorgaan. Het was voor ons al een  behoorlijk poosje geleden dat  onze dochter, de moeder van de windhoos, dit toneel organiseerde maar nu weten we het weer. We leiden af, doen hetzelfde rondje lopen gerust vijf keer per dag als het wordt gewenst of het onszelf uitkomt om de schade te beperken. Kortom, we doen alles wat iedereen doet om zich door een dag met peuters te ploegen. Omdat we blijkbaar ook lijden aan gebrek qua lange termijn geheugen, worden we door alle peuteracties en reacties wederom compleet verrast. Totdat...

De ouders van het stukje kwikzilver dat (als het hem uitkomt) luistert naar zijn naam, hebben een aantal grenzen gesteld aan het verplaatsen van speelgoed van hier naar huis en weerom. Daar heb je dan wél invloed op. Maar pas op! Het kan je gebeuren dat de wind ineens even gaat liggen en in die momenten waarop je aandacht zomaar wat verslapt en enkel vertedering over dat kleine jongetje dat zo lief speelt, overblijft, is het oppassen! Er verdwijnen dingen. Datgene wat in het blikveld verschijnt, voedt een verlangen het in bezit te hebben. Zo de wind waait, waait het jasje. Je kunt je laten overweldigen door de omstandigheden, maar wij prefereren de eindcontrole door een liefderijke fouilleerronde uit te voeren. Al knuffelend ontvreemden we wederrechtelijk wat ons werd ontnomen. In deze fase is er nog helemaal geen kwestie van criminele aanleg maar we willen deze al bij voorbaat elimineren want gelegenheden hebben gezien een bepaalde uitdrukking een kwade naam. 

Na het uitschudden en afborstelen blaast het kleinkind de aftocht. Het was weer een prachtige dag vol gedwarrel en opzwepende emoties. Als hij weerkomt steken we de vlag weer op, hoe de wind ook waait.

In de week

De week tegen het pesten is weer voorbij. Er is op diverse kanalen en in meerdere groepen gezorgd voor de mogelijkheid om in gesprek te gaan. Dat is zoals bij veel maatschappelijke problemen die bespreekbaar worden gemaakt, het startsein om die ene week te verlengen. Het kan uiteraard niet zo zijn dat omhoog geworpen stof de kans krijgt om weer te gaan liggen…

Daarom trok vanmorgen een bericht op tiktok mijn aandacht. Zelf ben ik geen adept van dit kanaal en het was bij toeval dat ik bij de eerste scrollbeurt van deze dag dit bericht meepikte. Er loopt iemand van de politie in beeld die haar zorgen uit over de gevolgen van het gossip-gebeuren op scholen en in andere groepen. Eerlijk, mijn eerste gedachte was: ‘Wat zijn we toch een creatief ras’ . En daarna nam ergernis bezit van mij. Wat toch, is de drive in ons mensen dat we iedere keer weer wat anders bedenken om op zogenaamd onschuldige wijze een medemens het leven zuur te maken? De verstrekkende gevolgen zijn al lang kenbaar. Het is gewoon ordinair pesten. Niks onschuldig! Smaad is ook nog eens strafbaar. Je laat jezelf nogal in de kaart kijken dus, als je je dag daarmee vult, eh… verpest. Denk nog eens na of dat het waard is. We weten het nou toch wel eens een keer?!  De vraag stellen is hem beantwoorden.

Kort geleden had ik een gesprek met iemand die nog dagelijks moet dealen met de gevolgen van pesten, ze is ergens in de vijftig. Al die jaren na het pesten, heeft  ze zichzelf ingeprent dat - ‘waar rook is is vuur’, toch?-   zijzelf dus alle ellende over zich heeft heen gehaald. Ze was al eens veroordeeld vanuit verhalen van buiten, en buitengesloten omdat ‘dat nou eenmaal het gevolg is’. De echo van de veroordeling blijft nog steeds klinken. En dat niet alleen. In al die jaren heeft ze zich nooit meer veilig gevoeld.

‘Ik had gewoon voor mezelf moeten opkomen’

‘Ik kon ook niks, immers’

‘Logisch dat ze me niet wilden’

Huiveringwekkende uitspraken die ik herkende vanuit persoonlijke en collectieve ervaringskennis maar dat is niet het einde! Gelukkig niet. Vanuit mijn beroepsrol zette ik een stuk wederkerigheid in maar met een tegengeluid. Er was geen speld tussen de uitspraken te krijgen, behalve dat ze ongegrond zijn. Er is geen enkele reden te bedenken waarom een mens moet gaan denken dat pesten, gepest worden, gewoon is. Ook niet als het al lang voorbij is. Als iemand zelf de veroordeling heeft overgenomen zodat ook op latere leeftijd er een grote last op zijn of haar schouder ligt.

Het thema van de week tegen pesten luidt: ‘Goed voor elkaar’.  Ofwel: Bejegen een ander zoals je zelf behandeld wil zijn. Ik spreek in tegenwoordige tijd want het is een actuele en universele taak voor de mensheid. Wat fijn als we het kunnen opbrengen om de roddels tot zwijgen te brengen, onze medemens de ruimte te gunnen en dan  graag langer dan zeven dagen! We blijken een creatief ras; laat dat een zegen zijn. We kunnen direct van start want deze week is het de week tegen eenzaamheid.

Els Dijkema,

Serieus?

 Help even mee want ik snap het niet meer. Zonet las ik de krant om de wereld en de gebeurtenissen daarop te doorgronden. Dat is denk ik een onbereikbaar doel en vrolijk werd ik er ook al niet van. Dus ik vraag maar even om mij heen of jij het misschien helderder ziet. In de krant stond oud nieuws want we wisten allang dat het in den Haag al tijden minder gezellig is. Oh, de opiniestukken deden hun best en de val van een kabinet heeft ook niet het doel dat de burger het begrijpt maar vooral, dat we moeten denken dat het niet anders kon! 

Huil even met me mee. Als ik het goed begrijp komen er weer nieuwe verkiezingen? En daarna formatieprocessen? En het nieuwe sparren alsof niet allang duidelijk is dat bepaalde groepen mensen op het ganzenbord van ons land weer terug bij af zijn, of in de put of  bijna dood? Kort geleden probeerde ik aan iemand uit te leggen hoe het systeem van wachten op antwoord (van degenen die het zeggen te weten) eruit ziet. Die persoon had een zorgplan. Daarin stond dat ze vijf maanden (!) had voor het leren opkomen voor zichzelf. Dat was haar in geen zesenvijftig jáár gelukt door allerlei soorten pech in haar leven. Vijf maanden dus. Als die voorbij zijn, is mogelijk net een nieuwe regering geïnstalleerd. Maar dat zal wel (de geschiedenis leert dat) veel meer tijd in beslag nemen! Brood van thuis meenemen want het wordt een lange zit!

Lach even met mij mee! Het kon niet anders!? Wat schieten de mensen in hun stikstof, in ter Apel, een verzakt huis, geen huis, in toeslagenellende, reguliere, ouderen of jeugdkopzorg daarmee op? Zo moet ik het niet zien. Want het gaat wel over mensen maar we hebben onszelf in ons land zo vastgedraaid dat we ons hoofd wégdraaien en stekkers lostrekken zodra we kleur moeten bekennen! En dat gaat niet wanneer ego voorop staat en berekening over eigen kansen in de zoveelste verkiezingsronde. Opnieuw beginnen met nieuw elan...? Hoofdstuk 2? 

Denk even mee want er is nog meer. Ja sorry, maar ik heb je nog even nodig. Of dolen we samen? Kort geleden las ik in weer een andere krant dat de natuur niet verstoord mag worden, op straffe van boetes. Behalve als het geld oplevert als er wat extra beton gelegd moet worden voor een racewedstrijd want dan hebben we het nergens over. De zandhagedis en de rugstreeppad hebben het nakijken en ik wist niet eens dat die in Nederland voorkwamen. Jij wel? Hebben we dan iets gemist? 

Huiver even mee want ik weet niet hoe het jou is vergaan in Groningen en omgeving. Gisteravond kwamen er geluiden van een rockband met de wind mee. En we zaten er minstens tien kilometer vandaan maar het leek alsof het drie straten verderop was. Het optreden van die band had notabene drie rechtzaken rond natuurbescherming overleefd en men constateerde na het concert (....Ja sorry, voor de puntjes want not my cup of tea) tevreden dat de stad weer gerammd op de kaart stond! Dat is fijn maar ik weet niet hoe het met de vogels in die omgeving is afgelopen. Zeg dan gewoon dat het je eigenlijk niets kan schelen maar dat boetes uitdelen berust op een creatieve manier van wettelijke geldklopperij. Maar nee, oh kijk uit.... Die arme vogels! Ze zijn zo argeloos, piepen wat, vangen hier en daar een wormpje, hebben speelkwartier met hun jongen die moeten leren vliegen ('Kijk eens mam, wat ik al kan met zonder vleugels!) en kwakken vervolgens uit hun nest bij de overschrijding van een dikke honderd plus nog wat decibellen. En niemand die zich om gezinshereniging bekommert. Niet in het kleine en niet in het grote...

Bid met me mee want ach, jij en ik hebben ook boter op ons hoofd en het kost ons moeite om dat hoofd nog een beetje geloofwaardig boven water te houden. Hoe meer ik de krant lees, hoe specifieker ik probeer te genieten van de dingen die van Boven komen. De zon doet zijn best maar heeft ook al meer kracht dan ons lief is door onze eigen hebberigheid. Zegeningen tellen is echter alleen een kunst, als je zeker weet dat niemand schade lijdt onder wat jou (en mij) blijkbaar ten deel valt. Verslagen leg ik de krant bij het oud papier. Alles heeft zijn prijs.

Kyrië Eleïson!

invuloefening

Kortgeleden ben ik gestruikeld. Pats! Daar lag ik en de mensen eromheen hebben het gezien . De één deed of er haastig ergens heen gelopen moest worden. Een ander stak zijn hand uit maar ik stond alweer (dank u!) na haastig om me heen gekeken te hebben wie mijn niet charmante move (zo voelde het) had opgemerkt. Nóg weer een ander stond te grijnzen omdat... ja, laat ik dát vooral niet invullen, want ik heb immers niet gevraagd wat er zo lachwekkend was. Bovendien: Wie meent te staan, let op dat hij niet valle... En dan doel ik vooral op het feit dat ikzelf ook wel eens in de lach schiet, en iets denk. Maar wie zegt dan dat... Nou ja laat maar.

Ach, ik struikel zo vaak! Zonder het te willen. Fysiek overeind blijven is eigenlijk geen kunst. Het gebeurt in mijn hoofd. Kortgeleden zag ik een spotje over polarisatie, wat in feite ook niets anders is dan het gevolg van eigen interpretatie en dus foute boel! En even onder ons, gewoon een vraag en dus niet alvast ingevuld: Sta (of val) ik alleen? Als we allemaal samen vallen en als het even kan niet allemaal tegelijk of door elkaar, dan voelen we ook dat er  niet aan te ontkomen is. Daar is het niet goed mee dus kan je streven naar verbetering. Heilzame werking om te weten wat je zegt naar niet alles te zeggen wat je weet (of denkt te weten)..  Maar wat is het lastig om niet aan de haal te gaan met gedachten en gevoelens. Overigens, als je bepaalt dát je aan de haal gaat, is dat ook al invullen. En als een ander het voor je doet, een grote belediging. 

 “Wat denkt u?  

Niets!  

Hoe doet u dat?  

Nou, ik heb besloten in de komende tijd niets meer te denken, niets te voelen en zeker geen oordeel te vellen want ik heb geen zin in een mes (gisteren nog in het nieuws) tussen mijn ribben . 

Zegt u daarmee dat ik dat van plan ben? 

 Neehee!!! "

Zo moeilijk is het! Wat word ik moe van al dat streven. Dat omzichtige gepruttel om juist uit de gevarenzône te blijven om vervolgens te merken dat ik er middenin zit. Hoe red ik me hieruit en wat heb ik nodig? 

Dit: Gewoon maar klip en klaar bevestigen dat ik inderdaad een mens ben. Die probeert vooral vragen te stellen om te checken of gedachten al vastgeroest zijn? En ben ik dan ook mans genoeg om los te laten wat niet van mij is? Dat zal ik moeten oefenen want niks gaat vanzelf. Niet Invullen Voor Een Ander. Maar natuurlijk. De letters kent iedereen, zowel van een zalfpotje als van het appèl dat wordt gedaan om niemand te beschadigen of onszelf te branden aan  eigen ideeën want daar is geen zalf aan te strijken.

Inpakcursus

 

In de keukenkast bevindt zich serviesgoed dat daar alleen staat omdat het nog heel is. En omdat ik er nog niet aan toekwam het naar de kringloop te brengen waar ik mogelijk het publiek met mijn aardewerk beledig. Want waarom zou ik iemand belasten met een vaashoge mok met het opschrift: Life is beautifull? Je kan er mee gooien! Tuurlijk! Denk je dat ik dat zelf niet weet?

Het leven is zeer zeker vaak mooi. Maar ook regelmatig niet. Uiteraard ben ik niet verantwoordelijk voor andermans koopjes en ook hoef ik niet voor een ander te denken. Maar toch… Door de nieuwe bezitter van mijn mok op te zadelen met een dergelijke positieve tekst, loop ik het gevaar dat ik voor deze man of vrouw bepaal hoe tegen het leven in het algemeen aan te kijken. En in het bijzonder, dat koffiemoment. Dat wil ik niet op mijn geweten hebben. Ik bepaal helemaal niks want de ander weet zelf wel hoe het leven op dat moment voelt. Ook vertel ik niet dat de zon vast wel eens gaat schijnen. Ten eerste omdat ik geen verstand heb van het weer. Maar vooral omdat ik niet weet of die zon in bepaalde stadia verdragen wordt.  

Wat is het dan fijn om te leren dat er ook nog andere manieren zijn om andere mensen bij te staan. Toevallig ben ik vanuit mijn rol als herstelcoach net vijf dagen in opleiding geweest om de zogenaamde W.R.A.P.-facilitator-cursus te volgen. W.R.A.P staat voor Wellness Recovery Action Plan. Tik dat maar in op de zoekmachine bij onderzoek hoe het allemaal zit. Ik ga het niet voorzeggen. Daaruit blijkt niet mijn eventuele luiheid - die wellicht ook iets met de gang naar de kringloopwinkel heeft te maken - maar wel mijn respect voor degene die vrijwillig zelf kiest om er al of niet wijzer van te worden. Of beslist dat hij of zij zonder deze informatie kan. 

Faciliteren in de zin van ‘mogelijk maken’ is een kunst op zich, die na de cursus vooral geoefend moet worden want een mindset in vijf dagen is wel een leuke gedachte maar heeft niets te maken met realiteit. Het mogelijk maken van inzichtverwerving komt neer op: Wel over en weer vragen stellen maar geen adviezen geven. Iets hopen voor de toekomst maar de ander deze wensende verwachting niet door de strot stouwen. Uitingen kunnen plaatsen en accepteren zijnde de keus van de deelnemer en vooral: gelijkwaardigheid in praktijk zien. Niet brengen! Er ligt een loeier van een map op tafel waarvan de inhoud mijzelf en mijn medemens in staat stelt een zelfmanagementsplan op te stellen voor zware tijden. Wellness die uit eigen inzicht komt vanwege eigen ervaringskennis en regie, is mijns inziens afkomstig uit de juiste bron. 

De cursus blijkt eveneens uitermate geschikt om een zekere reddershouding om zeep te helpen, naast andere confrontaties. Als je deelnemers uitnodigt om te zeggen waarbij zij een gevoel van welbevinding hebben, ga je nooit meer vertellen wat goed voor hen is. Of en hoe kwetsbaar ze zijn en welke wegen zij nog moeten behandelen voordat ze volgens de hulpverlening weer terug zijn op wat voor pad dan ook. Hun deskundigheid over zichzelf zegt voldoende. Dat is zelfs één van de ethische waarden in het hele concept. En er is méér…. Kom maar halen. Koffie? Thee? Kies maar in welk vat je dat zelf wilt gieten! 

 

 

Conclusie

Zoals veel mensen, ben ook ik ooit in aanraking gekomen met reken en taalonderwijs. We schrijven het jaar 1975. Basisonderwijs was een woord dat mogelijk wel eens op een papiertje was gekrabbeld maar in die tijd in het dorp waar ik woonde, nog niet ten uitvoer gebracht. Als zesjarige begon ik in klas één. Het eerste rekenlesje ging aanvankelijk over het optellen van appels maar naarmate het jaar verstreek was al snel duidelijk hoeveel paniek over getallen mij in latere tijden vaak zou overvallen. Wanneer het gebroddel erg onduidelijk was, liet juf S. zich niet onbetuigd. 'Foei, wat een geknoei!' stond er in mijn schrift. Ze had helemaal gelijk. Ik vond er zelf ook niets aan. Een aantal klassen verder schreef  meester F. iets van gelijke strekking onder mijn staartdelingen. Hoewel ik het ook volkomen met hem eens was maar ik mij berust had in de handicap op cijfergebied, schreef ik eronder 'Maar waarom vraagt u dit dan van mij, als u al weet dat ik dit niet kan?' Let op de aanspreektitel. Brutaal wilde ik absoluut niet zijn maar ik verbaasde mij vooral over iets wat van tevoren allang vaststond. Waarom zouden we het lot dan tarten?

Tafels dreunen lukte dan wel weer want dat is gewoon rijtjes leren. De ellende begon pas goed bij de wiskundelessen, een fors aantal jaren later. Formules met een mix van cijfers en letters voelden bij mij aan als bedreiging en belediging van het taalgebied waar ik wél wat mee kon. Waar ikzelf geen moeite had met het idee dat getallen mijn ding niet waren, brachten ze me ineens wederom in gevaar door zich sneaky te vermengen met het alfabet. Het is mij nog steeds een grote vraag hoe ik dertig jaar na de laatste schoolbank mijn toelatingsassessment heb gehaald (ok, ik heb wel wat geoefend!) om te mogen leren voor het vak waar ik tegenwoordig mijn brood mee verdien. Vandaag neem ik desondanks wraak op al het rekenverdriet van vroeger, door iets te zeggen wat ik al eens eerder heb geschreven: De som van de conclusies. Let op, ik zeg je: 1+1 = (heus niet altijd) 2! Zet daar je tanden maar es in!

Tijdens een kort geleden gevoerd gesprekje bleek dat maar weer al te duidelijk. Degene die mij iets positiefs hoorde zeggen over iets, ging terugrekenen. Dat moet je nooit doen tijdens een woordenwisseling! Vervolgens kleurde mijn waardering over het item zelf, pikzwart. Want als ik het ene bedoelde, meende ik dus ook iets anders dat daaraan tegengesteld was. Hoe ik het ook uit elkaar probeerde te trekken, ik had zelfs mijn gesprekspartner beledigd, wat allerminst mijn bedoeling was geweest. Maar mijn intenties waren al verbrand in het hoog oplaaiende vuur van de rest van ons gesprek. Was er nou gevraagd: Wat bedoel je precies? En slaat dat ook op dit of dat... Maar nee hoor, Er waren weliswaar nog net geen notulen geschreven maar ik had de ander heel naar neergezet. Mijn spreekwoordelijke klomp barstte. Blijkbaar weet een ander na enig rekenwerk dus te bepalen wat ik bedoel, als ik wat zeg. Dat is knap maar ook  gevaarlijk. Je staat mooi alleen met je misgeslagen plank. En als je rekent wat dat betekent... 

Nou nee, doe maar niet....

Toch doen? Ok, ik heb je gewaarschuwd. De optelsom van 1+1 lijkt wel logisch maar bij terugrekenen sta je weer bij je beginpunt en heb je niks geleerd, wat ook geldt voor delen en vermenigvuldigen want 1x 1 blijft 1 en met 2 : 1 blijft alles van jouzelf en ben je dan tevreden? Snap je het nog? Geeft niks, je bent vast een rekenkundig wonder maar de materialen laten geen ruimte voor nuances. Zo saai (jij niet, maar je cijfers) lijkt me zoiets, dat ik liever overspring naar taalraadsels met de positiefste uitkomst die er maar bestaat. Je kent ze wel, van gedeelde smart en verdubbelde vreugd. Dat bespaart je plussen en minnen.

Dat is voor mij de som van verbinding! 

Een ijzersterke formule om op te kunnen rekenen.

Groen

In de afgelopen week heeft een ongekende verkiezingsuitslag ervoor gezorgd dat er in ons land geen twijfel meer bestaat: Nederland is in alle staten vooral groen en dit proces heette volgens journalisten een politieke aardverschuiving. In tijden als deze lijkt het me gevaarlijk om associaties met natuurrampen te maken, maar ik ben geen journalist. Die lui mogen zulke dingen zeggen. Men haastte zich naar buurthuizen, gymzalen en schoolgebouwen om, zij het met de onvergeeflijke kleur van een rood potlood het leefgebied van eigen bodem van een frisse lentekleur te voorzien. Een róód potlood. Nou vráág ik je, de ironie! Als een stempotlood niet altijd rood was, was het bedenkelijk geweest. 

Maar groen liet rood links liggen. En voorzag het politieke landschap van een weilandkleur, groener dan dat van alle buren met diverse tinten en tonen van hetzelfde. Van die partij die zich gehalveerd weet sinds de jongste verkiezingen. Ook van de mensen de kleur van vooruitgang anderszins interpreteren. Vul dat zelf maar in. De aanvoerster echter van het nieuwe groen hulde zich in een boerenzakdoek die voor de gelegenheid ook in deze tint was gewassen en haar nagellak en oorbellen blusten het geheel af. Ze had een jaar gestreden voor het luisterend oor naar boeren en burgers, die in haar meer vertrouwen hadden dan alle Haagse oren bij elkaar. Zelfs meer dan het rood en groen - maar een héél andere tint  - die samengevoegd was uit twee linkse partijen die afzonderlijk van elkaar op hun laatste been liepen. Gedachtig aan de uitdrukking dat men op één been slecht lopen kan, telden ze het ene been bij het andere op en hun kleuren samen liep op een bedenkelijk paars uit. Die kleur kenden we als Nederlanders al en zo'n feest was dat niet gebleken. Maar of men in die tijd zoveel hoofdpijndossiers tegelijk moest bedienen als nu met stikstof, woon, toeslag, immigratie, vervoer, veiligheid, zorg of vlagvertoon? Hebt u er kijk op? Het wordt mij groen en geel voor de ogen. Maar die laatste kleur doet al helemaal niet mee.

Nee, het moest het groen worden dat onlosmakelijk verbonden zou zijn met drie B's. Die partij die wil luisteren naar boeren, burgers en misschien ook nog naar buitenlui. Hopelijk spitsen alle oren van deze partij zich wanneer men alarmerende geluiden hoort vanuit alle windstreken. Moeten ze zich echter naar verloop van tijd ook de oren laten wassen? Ze willen in ieder geval bij deze groene beweging niemand het vel over de oren halen dus alle boeren die hun koffers aan het inpakken waren, kunnen deze weer onder het bed schuiven. Of is dat te gemakkelijk beweerd en moet men zich wel degelijk achter de oren krabben? Ik geef het ze te doen! Je oren ergens naar laten hangen kan altijd nog.  Persoonlijk ben ik van positiviteit en  had ik graag een vinkje in de juiste kleur willen zetten. Maar díe opmerking kan mij duur komen te staan. Ik denk alleen maar aan een bepaalde app tijdens de pandemie waarmee met zo'n uitdagende groene uithaal deuren open gingen of juist hermetisch dicht. Het deed wat met de solidariteit die ik al of niet moest voelen. Daar had ik niet om gevraagd. Onpasselijkheid wordt helaas in emoticontaal ook aangeduid met bovengenoemde kleur. Mag ik een teiltje?

Alles wat zich min of meer opdringt aan mij, wil mij ook als het even kan, een niet zelf gekozen kleur laten bekennen. Dat kan ik steeds minder velen. Daarom zeg ik nu alvast - maar wie ben ik nou helemaal - dat het mij niet uitmaakt welke kleur handig is om uit te stralen, want ik geloof in Degene die de kleuren ooit bedacht. De lucht is blauw. Hij die deze kleur mijns inziens heeft uitgerold over onze aarde heeft alle tinten en tonen in Zijn hand. Hij strooit ze uit en hoeft zich er niet over te verantwoorden. Bij Hem voel ik me thuis. Hij geeft mij een kleurrijk bestaan en neigt Zijn oren (maar dat is weer een ander lied). Niet voor niets heeft psalm 23 het over groene grazige weiden. Daar wil ik best nederliggen en mij laten voeden en laven. Zolang de stok en staf  - en het penseel? -  van de herder mij maar moed geven, ontbreekt het mij aan niets!

Wake-up call.

In het afgelopen halve jaar hebben we mogen constateren dat het goed wonen is in ons nieuwe onderkomen. Wij wonen in die provincie waarover het beeld de afgelopen decennia zo drastisch veranderde. Eerst werden wij als inwoners verondersteld onbereikbaar te zijn want het woongebied was dichtgeplakt met kranten en vervolgens staat in die zelfde bulletins dat het er onveilig is vanwege aardbevingen maar onvergelijkbaar met de meest verwoestende soort, twee weken terug in Syrië en Turkije. Aarzeling om te schrijven bevangt me, zoals altijd wanneer het stil wordt op de wereld na een mokerslag in alle denkbare vormen, naast de dankbaarheid om onze nieuwe woonplek... 

Die is onverminderd gebleven sinds wij in augustus van het vorige jaar konden verkassen, wat net op tijd was achteraf, dus reden om toch door te schrijven. Er worden steeds minder bouwvergunningen afgegeven omdat diverse wetten elkaar in de houdgreep houden. Wat er nog wél wordt gebouwd, verrijst straks voor een groot deel naast ons huis, dat eerst moederziel alleen in het veld stond. Inmiddels is men begonnen aan nummer drie in korte tijd terwijl de twee vorige nog lang niet gereed zijn. Nu eens komt er een graafwerktuig om een maandlandschap te creëren, dan weer zien we (veelal) mannen in oranje oliejacks en loodgrijze werkschoenen een gat graven en weer dichten zonder dat wij daar de reden van kunnen raden of doorgronden. En onlangs werd ik wakker van lichten in de slaapkamer, afkomstig van een monstertruck die vlak naast ons huis zijn ding moest komen doen. Door een kiertje in het gordijn zag ik hem - ik kan mij niet voorstellen dat zoiets vrouwelijk is, ongeacht de emancipatiebeweging-  evenwel op mij af komen. Ongeveer een dikke twintig meter ontelbare wielen en plaatijzer schoof voor ons huis langs. Er óp stond een heimachine in opgevouwen stand. Een log, doch hyperflexibel en majestueus monster dat alle kanten op kan als het in stelling wordt gezet. Terwijl de lampen bleven draaien, bewoog het hei-gevaarte zich op rupsbanden richting onze voorgevel en doorboorde met het hijsgedeelte - dat is dan weer met lange ij - nog net niet ons dak. Die constructie werd een fractie omhoog gezet door middel van het drukken op enkele knoppen van een cockpit in de cabine. En dat wéten die mensen dus gewoon, hoe dat moet! Zeer onder de indruk zag ik dat allemaal door dat kleine kiertje! Wat een kennis, wat een precisie! Verder ging het weer! Onder de rupsbanden waren platen gelegd waarop de machine doelgericht meter voor meter, pianissimo pianissimo, verder kroop. Oh, ik hield de adem in en het gordijn met moeite in positie. Er lagen al  meterslange heipalen klaar. Die gingen dus allemaal de grond in. Hier wel, ja! Onverdiende zaligheid. Zouden ze stuiten op een aardlaag die daar vertoornd van zou raken en op drift gaan?

 Ik moest mij haasten en aan het werk. Voordat ik mijn fiets pakte - toch óók een vernuftig stuk techniek! Niet alles hoeft groot! - vroeg ik bedeesd aan de voorman van de machines buiten of ons huis mocht blijven staan. De vuile grijns die me toegezonden werd, gaf weinig hoop. Met een hart vol zorgen zette ik mijn fiets op supersnel en verdween...

Natuurlijk is het allemaal goed gekomen! Een filmpje van degene die thuis was gaan werken die dag, getuigde van rammelende glazen en planten die verontwaardigd aan het rillen sloegen. Toch stond alles nog overeind bij thuiskomst. Het internet had mij na enig speurwerk - zelfkwelling tegen heug en meug - die dag, op kansen van scheuren en ander onheil geattendeerd tot aan een uitzending van de rijdende rechter toe. Maar niets bleek daarop te wijzen. Situatie ongewijzigd. Béétje vertrouwen in vakwerk mag je wel gaan kweken. Wat is je dankbaarheid waard? Zak niet weg in de blubber. Niet op straat voor je huis en helemaal niet in de drab van je fijne leven.

Zoek gironummer.